اطلاعات اولیه |
توضیح کلی |
برونشیت حاد عبارت است از التهاب راههای هوایی (نای؛ نایژهها؛ برونشیولها) ریه. برونشیت حاد شروعی ناگهانی دارد و برای مدت کوتاهی باقی میماند. این در حالی است که برونشیت مزمن سالها باقی میماند و طی سالها عود آن ادامه دارد. |
علایم شایع |
سرفهای که در ابتدا بدون خلط یا همراه با خلط ناچیز است، اما بعد از آن خلطدار میشوند. . تب خفیف (معمولاً کمتر از 3/38 درجه سانتیگراد. . احساس سوزش در قفسه سینه یا احساس فشار پشت جناغ . خس خس سینه یا مشکل و ناراحتی در تنفس (گاهی) |
علل |
عفونت توسط یکی از ویروسهای تنفسی. اغلب موارد برونشیت حاد به دنبال حضور ویروس سرماخوردگی در بینی و گلو و گسترش بیماری به مجاری هوایی رخ میدهد. بروز یک عفونت باکتریایی ثانویه در زمینه عفونت ویروسی امری شایع است. التهاب ریه ناشی از استنشاق هوایی که حاوی مواد تحریککننده است، مثلاً دودها یا بخارات شیمیایی (آمونیاک)، دودها یا بخارات اسیدی، گرد و غبار، یا دود سیگار |
عوامل افزایشدهنده خطر |
بیماری انسدادی مزمن ریه سیگار کشیدن هوای سرد و مرطوب تغذیه نامناسب وجود یک بیماری اخیر که مقاومت را کاهش داده باشد زندگی در هوای با آلودگی زیاد در افراد مسن و نیز خردسالان |
پیشگیری |
از تماس نزدیک با افرادی که برونشیت دارند خودداری کنید. سیگار نکشید. اگر با مواد شیمیایی، گرد و غبار، یا سایر مواد تحریککننده ریه سروکار دارید، از ماسک مناسب استفاده کنید. |
عواقب مورد انتظار |
با درمان معمولاً در عرض یک هفته خوب میشود. موارد عارضهدار معمولاً در عرض دو هفته با دارو خوب میشوند. |
عوارض احتمالی |
عفونت باکتریایی ریه (انواع ذاتالریه) برونشیت مزمن ناشی از تکرار برونشیت حاد امکان دارد سرفه تا چندین هفته پس از بهبود اولیه باقی بماند. جمع شدن مایع در فضای جنب (فضای دو ریه) (ناشی از التهاب پرده جنب [ پرده پوشاننده ریه ]) (به ندرت) |
درمان |
اصول کلی |
تشخیص معمولاً بر اساس علایم داده میشود، اما امکان دارد کشت خلط نیز برای بررسی عفونت باکتریایی انجام شود. درمان با هدف تخفیف علایم صورت میگیرد، مگر اینکه علایم عفونت باکتریایی ثانویه نیز وجود داشته باشد: خلط سبز رنگ، تب بالای 3/38 درجه سانتیگراد یا بدتر شدن علایم اولیه اگر سیگاری هستید، حداقل به هنگام بیماری سیگار نکشید. سیگار کشیدن به هنگام بیماری باعث تأخیر در بهبودی و افزایش احتمال بروز عوارض میشود. رطوبت هوا را افزایش دهید؛ مرتب حمام آب گرم بگیرید؛ در کنار تخت خود یک دستگاه بخور بگذارید. دستگاه بخور را هر روز تمیز کنید. |
داروها |
برای ناراحتی خفیف میتوانید از استامینوفن برای کاهش تب، و داروهای ضد سرفه استفاده کنید. از داروهای ضد سرفه تنها زمانی استفاده کنید که سرفه بدون خلط باشد. توجه داشته باشید که متوقف کردن سرفه به طور کامل میتواند خطرناک باشد، زیرا این کار موجب تجمع ترشحات مخاطی و مواد تحریککننده در لولههای نایژهای میشود. با گیر افتادن این ترشحات احتمال بروز ذاتالریه افزایش، و تبادل اکسیژن در ریهها کاهش مییابد. سایر داروهای احتمالی عبارتند از: آنتیبیوتیکها برای مبارزه با عفونتهای باکتریایی؛ و اکسپکتورانتها برای نرم و رقیق کردن ترشحات مخاطی تا آنها را راحتتر بتوان تخلیه کرد. |
فعالیت |
تا زمانی که درجه حرارت بدنتان به حد طبیعی بازنگشته در رختخواب استراحت کنید. سپس با رو به بهبود گذاشتن علایم، فعالیتهای عادر خود را به تدریج از سر گیرید. |
رژیم غذایی |
هیچ رژیم خاصی توصیه نمیشود. روزانه حداقل 10-8 لیوان آب بنوشید. با این کار ترشحات مخاطی نرم و رقیق میشوند و آنها را راحتتر میتوان با سرفه خارج کرد. |
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید |
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده علایم برونشیت دارید. اگر یکی از مشکلات زیر به هنگام بیماری بروز میکند: ـ تب بالا و لرز ـ درد سینه ـ خلط ضخیم شده، تغییر رنگ داده، یا دارای رگههای خونی ـ تنگی نفس، حتی به هنگام استراحت ـ استفراغ |